I. HEN SUYỄN
Theo Đông y, hen và suyễn là hai chứng bệnh khác nhau, nhưng nay gọi chung là bệnh hen suyễn vì phần nhiều hen có kiêm cả suyễn.
A. Triệu chứng
1. Hen hàn: Ho ít đờm, trong và loãng, sắc trắng có bọt, ngực đầy tức, mặt tái xanh, không khát, rêu lưỡi trắng mỏng.
2. Hen nhiệt:Thở mạnh, gấp, ho từng cơn, đờm vàng đặc dẻo khó khạc, mặt đỏ, có mồ hôi, khát, rêu lưỡi vàng nhờn.
B. Món ăn
1. Củ mài nấu nước mía
Củ mài tươi giã nát, đổ vào nửa chén nước mía, nấu chín ăn. Trị đờm làm nghẹt thở.
2. Cháo châu ngọc:
• Củ mài tươi: 60 g
• Bo bo: 60 g
Hai thứ giã chung, đổ nước vào nấu chín nhừ, thêm vào 24 g trái hồng khô xắt nhỏ, ăn. Trị khí hư, thở ngắn.
3. Tiểu mạch nấu gừng:
- Tiểu mạch 30 g
- Gừng tươi 15 g.
Nấu uống. Trị suyễn hàn.
4. Thịt heo nấu lá thầu dầu:
- Thịt heo 4 lạng thái miếng mỏng
- Lá thầu dầu tía 3 cân, phèn phi 2 cân.
Tán nhỏ, ướp thịt heo, lấy lá sen gói lại, nấu chín, ăn.
Trị suyễn đờm.
5. Nước rễ tranh:
Rễ tranh tươi 1 nắm, nấu nước uống.
Trị suyễn đờm.
6. Nước hẹ:
Lá hẹ 1 nắm, nấu nước đặc, uống, hoặc giã lấy nước.
Trị suyễn lên cơn nặng.
7. Nước chanh gừng:
• Nước chanh: 30 ml
• Nước cốt gừng: 30 ml
• Sữa người: 30 ml
• Nước tiểu trẻ em: 50 ml
Nấu chung uống. Trị hen suyễn.
8. Nước gừng nấu mật:
• Nước cốt gừng nửa chén
• Mật lưng: nửa chén.
Nấu chung uống. Trị hen suyễn.
9. Hoa đu đủ đực chưng
Hoa đu đủ đực chưng với đường phèn, uống.Trị hen suyển
10. Bèo tía nấu nếp
Bèo tía 7 tay, nấu với nếp thơm, đánh ra cho nhuyễn, ăn lúc lên cơn suyễn. Chặn cơn suyễn.
11. Tỏi chiên
• Tỏi 5 củ chiên với dầu cho vàng.
• Cho vào 10 ml nước gừng, nấu chín, uống.
Trị suyễn hàn.
12. Phổi heo nướng
• Ngũ vị tử và phèn chua bằng nhau, tán bột.
Phổi heo nướng chín chấm bột này mà ăn. Trị suyễn đờm.
13. Hút lá cà độc dược
Dùng lá và hoa cà độc dược quấn thành điếu hút, hút mỗi ngày 1g lá khô.
Trị hen suyễn – Cẩn thận phòng bị ngộ độc.
14. Trứng gà ngâm đồng tiện
Trứng gà đập nứt vỏ, ngâm vào nước tiểu trẻ em,
ngay thay nuoc mot lan, trong 3, 4 ngay roi luoc lai.
Trị hen suyễn kinh niên.
15. Trái lựu
Ép lấy nước, thêm nước mía, nấu với Hoài sơn và lòng đỏ trứng gà uống.
16. Nghệ
Giã nát, hòa với nước tiểu trẻ con, uống.
17. Đào nhân
3 lượng, bóc vỏ bỏ, đâm nát, nấu cháo với gạo tẻ, ăn 2, 3 lần.